Bergamo i Brescia – miasta oświecone

Te dwa, sąsiadujące ze sobą miasta, zostały wspólnie Włoską Stolicą Kultury w 2023 roku. To uznanie dla ich historii, dziedzictwa artystycznego i kulturowego oraz mimo trudności ciągłego odradzania się w teraźniejszości i dla przyszłości. A także wyraz solidarności z ofiarami pandemii, która oba te ośrodki bardzo mocno doświadczyła. Tytuł Włoskiej Stolicy Kultury przyznawany jest na okres jednego roku, a zwycięskie miasto otrzymuje 1 milion euro. W poprzednich latach godność tę piastowały: Cagliari, Lecce, Perugia, Rawenna i Siena w 2015 roku; Mantua w 2016; Pistoia w 2017, Palermo, Parma w 2020, Procida w 2022 roku.

Brescia ma ponad 3200 lat temu, niezwykłe zabytki z okresu rzymskiego i longobardzkiego, które wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.„Lwicą Włoch” nazwał miasto włoski poeta romantyczny Aleardo Aleardi, a inny twórca Giosuè Carducci sprawił, że wszyscy tak zaczęli tak mówić o Brescii, gdy w poemacie „Oda do zwycięstwa” oddać „Lwicy” hołd za waleczny opór, jaki stawiła austriackim okupantom podczas tzw. dziesięciodniowego powstania. 

Na terenie historycznego centrum miasta jest kilkadziesiąt kościołów należących do wszystkich okresów historycznych i artystycznych – od czasów longobardzkich, przez dzieła XVIII wieku, aż po dziewiętnastowieczny eklektyzm.

Stara katedra jest jednym z najważniejszych przykładów rotundy romańskiej we Włoszech, zbudowana została w XI wieku i kryje w sobie cenne dzieła sztuki, grób Bonino da Campione i kryptę San Filastrio z VIII wieku. Ważnymi przykładami architektury gotyckiej są kościół San Francesco d’Assisi z charakterystyczną dwuspadową fasadą z surowego kamienia z dużym rozetą, kościół Santa Maria del Carmine, zbudowany w XV wieku z wieloma późniejszymi dodatkami oraz kościół Santissimo Ciała Chrystusa, określany mianem Kaplicy Sykstyńskiej Brescii ze względu na bogaty cykl renesansowych fresków zdobiących jego wnętrze.

Bergamo jest podzielone na dwie części, „Dolne Miasto” (La Città Bassa)  i „Górne Miasto” (La Città Alta). To ostatnie znajduje mieści większość najważniejszych zabytków. Obie części Bergamo są oddzielone murami weneckimi, wpisanymi od 2017 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

W Dolnym Mieście znajduje się znakomita Accademia Carrara założona przez hrabiego Giacomo Carrara w 1796 roku, w której zgromadzono wspaniałe dzieła sztuki. Najbardziej znaną i popularną częścią Bergamo Alta jest Piazza Vecchia, z fontanną Contarini, Palazzo della Ragione i wieżą miejską (Campanone), z której co wieczór, o godz.22, oddaje się sto strzałów. W przeszłości zapowiadały one zamknięcie bram weneckich murów. Plac otaczają pałace – Palazzo della Ragione i Palazzo Nuovo. 

W katedrze Sant’Alessandro podziwiać można kaplicę Colleonich autorstwa Giovanniego Antonio Amadeo, obok jest baptysterium wzniesione przez Giovanniego da Campione i bazylika Santa Maria Maggiore z pięknymi portalami i grobem kompozytora Gaetano Donizettiego, który urodził się w Bergamo w 1797 roku.

Bergamo i Brescia zapraszają w podróż przez kulturę i piękno, by pokazać wszystkim swoje materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe. Głównym tematem, wokół którego odbędzie się wiele wydarzeń, jest „Miasto Oświecone” – „La città illuminata”. Oficjalnie zainaugurowano nową trasę rowerową Ciclovia della Cultura, liczącą 75 kilometrów – od weneckich murów warownych Bergamo, kompleksu San Salvatore i Santa Giulia oraz obszaru archeologicznego Capitolium – pozwalającą rowerzystom podziwiać zamki, klasztory, wille, historyczne centra, wsie i gospodarstwa rolne.

Do świętowania przyłączyło się 200 muzeów, 24 atrakcje artystyczne i kulturalne w Bergamo i prowincji oraz 33 w Brescii i jej okolicach, 5 miejsc światowego dziedzictwa UNESCO, 2 główne włoskie galerie sztuki, wiele współczesnych galerii goszczących międzynarodowych artystów. Zaprezentowane zostaną tradycje regionalnych produktów i potraw, odbędą się liczne koncerty, spektakle i festiwale. 

Więcej informacji na stronie https://bergamobrescia2023.it/